Sensoren en blockchain zullen de supply chain radicaal veranderen. Lagere kosten, minder uitval, meer precisie: de toekomst van de toeleveringsketen is digitaal. Maarten Fransman neemt je mee in een wereld waarin IoT en blockchain voor ongekende transparantie zorgen. Bovendien laat hij zien hoe je het beste aan jouw eigen Digital Supply Chain kunt gaan bouwen.
Als je de geschiedenis van de logistieke supply chain vanuit helikopterperspectief bekijkt, zie je hoe drie innovaties op identificatie-gebied het SCM-domein naar een nieuw level hebben getild. De eerste innovatie is de introductie van de barcode, halverwege de jaren zeventig. De barcode representeert een SSCC-code. Zo’n 18-cijferige Serial Shipping Container Code is een internationaal geaccepteerde verzendcode waarmee een logistieke eenheid overal ter wereld geïdentificeerd kan worden. Dankzij de combinatie van barcode en SSCC ontstond er opeens een directe verbinding tussen de fysieke Handling Unit en de achterliggende logistieke systemen waardoor allerlei processen geautomatiseerd en geoptimaliseerd konden worden.
Na de introductie van de barcode bleef het lang stil aan de identificatie-kant. Tot de RFID-chip in de 21e eeuw z’n opwachting maakte. Radio Frequency Identification bestaat al enkele decennia, maar wordt vanwege technische en financiële redenen nog pas relatief kort in logistieke processen gebruikt. Ook zo’n RFID-tag kun je uitrusten met een SSCC-code. Dankzij RFID is de Handling Unit op afstand herkenbaar. De scanner hoeft de barcode niet meer te ‘zien’; in de buurt zijn is al genoeg. Meerdere tags in één keer uitlezen (bulk reading) is geen probleem. Dat betekent dat een zending met tientallen afzonderlijke tags in één beweging herkend en verwerkt kan worden.
De nieuwe sprong voorwaarts vindt op dit moment plaats en heeft alles te maken met de inzet van sensoren. Die sensoren worden steeds geavanceerder, krachtiger én goedkoper. Het Internet of Things opent allerlei nieuwe deuren voor logistieke professionals. Waar de RFID-tag en de barcode alleen voor herkenning zorgden, zorgt IoT niet alleen voor identificatie, maar ook voor een heleboel aanvullende informatie. Daardoor wordt het erg interessant om pallets of zendingen met digitale voelsprieten uit te rusten.
Sensoren zorgen voor inzicht
De stappen van klembord, naar barcode, naar RFID-tags zorgden voor een ongekende versnelling van het logistieke proces. Barcodes en RFID-tags zeggen echter nauwelijks iets over de kwaliteit van het product. Alleen op het moment dat een object gescand wordt, kun je nauwkeurige uitspraken doen over de locatie, de tijd en aanvullende data, zoals bijvoorbeeld temperatuur of luchtvochtigheid.
Dat verandert wanneer je jouw zending uitrust met een GPS-tracker en uiteenlopende sensoren die bijvoorbeeld temperatuur, luchtvochtigheid en versnellingen meten en doorgeven. Er ontstaat dan een real-time, compleet en uiterst fijnmazig beeld van de reis die jouw logistieke eenheid aflegt en álles wat jouw producten meemaken. Combineer bovendien álle data van álle logistieke eenheden, en er ontstaat een geweldige mate van transparantie in de hele logistieke keten. Die transparantie kan vervolgens de basis vormen onder allerlei optimalisaties.
Zo wordt het bijvoorbeeld heel eenvoudig om te controleren of een zending medicijnen voortdurend op de juiste temperatuur is gebleven. Bij een eventueel incident, zoals problemen met een koeling, hoeft niet direct de hele lading vernietigd te worden. Alleen de pallets die aantoonbaar te warm geworden zijn, worden uit de zending gehaald. Met behulp van sensoren is exact zichtbaar hoe de oorspronkelijke kwaliteit van de producten tijdens het hele logistieke proces beïnvloed wordt. Een zending met mogelijke problemen laat zich vervolgens heel makkelijk identificeren. Ook op het oog onzichtbare problemen in het proces kunnen op deze manier heel makkelijk aan de oppervlakte komen.
Blockchain verbindt de keten
Bij een logistiek proces zijn meerdere partijen betrokken. Transparantie is uiteraard alleen nuttig als ál die partijen op het juiste moment over de gegevens kunnen beschikken die voor hun eigen processen of beslissingen relevant zijn. En daar dient een tweede innovatie zich aan. Want stel je nou eens voor dat álle relevante data rondom een zending – productgegevens, gegevens van de afzender, sensordata, scandata – in een blockchain bewaard wordt. Afhankelijk van je rol in het proces, haal je die periodieke waardes op of voeg je jouw eigen gegevens toe. Al die gegevens worden veilig en decentraal opgeslagen. Daardoor ontstaat een ongekende mate van transparantie in de hele keten. Informatie uit het begin van het logistieke proces wordt beschikbaar voor de partij die helemaal aan het einde van dat proces zit, zelfs als beide partijen geen formele band met elkaar hebben.
Dimensys is er klaar voor
De afgelopen jaren ontwikkelden we bij Dimensys verschillende add-ons voor SAP’s standaard logistieke oplossingen. Met die add-ons optimaliseren we verschillende logistieke processtappen van productie en handling tot stock control. We beschikken daardoor over een heel compleet en gebruiksvriendelijk logistiek framework. De oude, vertrouwde Serial Shipping Container Code is diep verankerd in dat systeem. Dat betekent dat we de stap naar sensoren en blockchain heel eenvoudig kunnen zetten. Voor een aantal klanten onderzoeken we deze mogelijkheden al en werken we aan innovatieve POC’s.
Ik ben ervan overtuigd dat IoT een geweldige revolutie teweeg gaat brengen in de logistieke wereld. Als barcodes en RFID-tags uitgebreid worden met IoT-sensoren groeit het inzicht in de supply chain exponentieel. Blockchain-technologie kan er vervolgens voor zorgen dat die inzichten binnen de hele keten gedeeld kunnen worden. Sneller leveren, nauwkeuriger plannen, eenvoudiger inspelen op verandering, minder uitval, hogere klanttevredenheid; het zouden allemaal resultaten kunnen zijn van de toegenomen transparantie en verbondenheid. In mijn ogen is het niet de vraag of maar wanneer deze ontwikkelingen hun weg naar de praktijk vinden. De Digital Supply Chain is veel dichterbij dan men denkt.
Waar te beginnen?
Maar wat betekent die constatering voor u? Waar moet u beginnen? Mijn advies: begin klein. Ga op zoek naar een stukje van uw logistieke proces of supply chain waarin sensoren een rol zouden kunnen spelen. Wij adviseren altijd om zo vroeg mogelijk in het proces te beginnen zodat de data die u toevoegt ook daadwerkelijk in de rest van de keten gebruikt kan worden. Door een kleine, overzichtelijke pilot op te tuigen, krijgt u voeling met het onderwerp en maakt u kennis met de mogelijkheden en beperkingen van IoT en blockchain. Bevalt het? Dan kunt u opschalen en die nieuwe innovaties heel gefaseerd en gecontroleerd naar andere delen van uw supply chain uitrollen.
Zou u het fijn vinden met ons van gedachten te wisselen over de mogelijkheden van IoT en blockchain voor uw processen? Neem dan gerust contact met mij op óf download onderstaand artikel.
Deze blog werd geschreven door Maarten Fransman van Dimensys. Dimensys is partner van Jong Logistiek Nederland.
